OCAK AYI SERVİKS (RAHİM AĞZI) KANSERİ FARKINDALIK AYI
Serviks Kanseri, serviks olarak adlandırılan, rahmin alt kısmının yüzeyini döşeyen hücrelerin, anormal hücrelere dönüşmesi sonucu kadınlarda ortaya çıkan bir hastalıktır. Dünya genelinde kadınlarda meme, akciğer ve kalın bağırsak kanserlerinden sonra dördüncü sıklıkta görülen serviks kanseri, ülkemizde ise görülme sıklığı bakımından onuncu sırada yer almaktadır.
Risk Faktörü
Serviks kanserinin oluşmasında HPV virüsünün etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu sebeple Serviks kanseri etkeni bilinen, erken teşhisi mümkün olan ve önlenebilir bir kanserdir ve erken teşhisi durumunda %100 tedavi edilebilir. Dolayısıyla hiç tarama yapılmaması en büyük risk faktörüdür.
Diğer risk faktörleri arasında; Sigara, çok eşlilik, erken yaşta cinsel ilişki, çok doğum, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullanımı, beslenme ve genetik faktörler sayılabilir.
Belirtileri
Serviks kanseri erken dönemde genellikle belirti vermez. Ancak pelvik muayene, Pap-smear testi ve HPV testleri ile erken dönemde tespit edilebilmektedir.
Bununla birlikte, aşağıdaki belirtilerle karşılaşılması durumunda hemen hekime başvurulmalıdır:
· Vajinadan, artan miktarda veya alışılmadık türde akıntı geliyorsa,
· Normal adet dönemi dışındaki zamanlarda lekelenme tarzında hafif kanama oluyorsa,
· Normalden daha uzun süren veya daha ağır olan âdet kanaması söz konusu ise,
· Cinsel ilişki sırasında veya sonrasında kanama veya ağrı varsa,
· Menopoz sonrası kanama olursa.
Tanı
Serviks kanseri, Ulusal Kanser Tarama Programımız kapsamında yer almakta olup 30-65 yaş arasındaki sağlıklı kadınlarımız,5 yılda bir, HPV-DNA testi ile taranmaktadır. Toplum tabanlı bu taramalar; Sağlıklı Hayat Merkezleri, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) ve Aile Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz olarak yapılmaktadır. Kırsal ve dezavantajlı gruplara da mobil araçlar ile tarama hizmeti verilmektedir.
Tedavi
Hastalık, erken dönemde saptandığında cerrahi olarak tedavi edilebilir. İleri evrede ise radyoterapive kemoterapi uygulanabilir. Tedavinin şekli hastalığın evresine göre değişiklik göstermektedir.
Korunma
· Aşılanmak (HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan aşılar mevcuttur. Dünya Sağlık Örgütü, serviks kanserine karşı 9-14 yaşlarındaki kız ve erkek çocuklara aşı yapılmasını önermektedir).
· 30 yaşından itibaren tarama testlerini düzenli bir şekilde yaptırmak.
· Güvenli cinsel ilişki konusunda danışmanlık almak.
· Erkeklerin sünnet olması.
· Sigara kullanmamak.
v Erken aşı
v Düzenli tarama yaptır, serviks kanserini ortadan kaldır!
v Etkin tedavi